Geçiş ücretlerindeki eksik tahsilatlar…

Sayın Belediye Başkanları;

Geçiş hakkı ücretlerinin mevzuatında anılan rakamların altında alınmasında, eğer sizin bir dahliniz yoksa, şimdi bugün yapmanız gereken işlemleri anlatayım.

Geçiş Hakkı Ücretlerinde 3 şekilde eksik tahsilat söz konusudur.

1. Yapılan İmalatın Metrajı Belediyeye Eksik Bildirilmiş Ya da Belediye AYKOME sorumlularınca eksik bildirilmesine göz yumulmuş olabilir.

Biz İl Genelinde, hatta ilçelerde, hatta sokaklarda ne imalat yapılmış kaç metre kablo çekilmiş biliyoruz. Sokak sokak bu metrajlar elimizde var. Fiber optik kablo uzunluklarını Ulaştırma Bakanlığı aşağıda ki gibi il il her sene yayınlıyor. Devletin resmi rakamları bunlar.

Sizde AYKOME tarafından verilen ruhsatlar var. Bakın kaç metre fiber optik kablo çekme izni vermişsiniz. AYKOME tarafından verilen ruhsatlar aşağıda görüldüğü üzere internet sayfanızda da var.

Misal Süperonline Firması yarın Didim Ak-Yeniköy Mahallesi Orhan Kılıç Caddesine hat çekecek.

Eğer ruhsatlardan 7,5 metreyi buluyorsan sorun yok bulamıyorsan sorumlu olanlara 2 soru sorulabilir. Siz farkında olmadan mı bu metrajlar yapıldı yoksa farkında mısınız? Farkında iseniz sizi susturan neydi? Farkında değilseniz görevinizin gereklerini yani imalatın ruhsatın üzerinde olmasının denetimini neden yapmadınız.

2- Biz tam olarak görmedik ama diyelim ki metrajlar tam. O zaman hemen çağırıyoruz Mali Hizmetler Daire Başkanını 7 milyon 554 bin metre geçiş hakkı ücreti alındı mı getir bakalım tahsilat belgelerini. Alınmadı ise neden alınmadı?

Ya da Ankara’da 37 milyon 697 bin metre geçiş hakkı bedeli alındı mı? İşte her il için sayılabilir.

7 milyon 554 bin metre tahsilatın ilçelerin sorumluluğunda olan kısımları zaten ilçe belediyelerine her sene gönderilmesi gerekiyordu. 

Yok biz ilçelerin payını almıyoruz bizim sorumluluğumuzda olan yerleri aldık da denilebilir. O zaman ilçelere de ruhsat bilgileri verilir ve sizde kendi payınızı alın denilir.

3- İlçe Payları

Büyükşehirlerle ilçeler arasında ki gelir payları uzun bir makale konusu. Burada detaylandırmayım ama İstanbul BŞB web sayfasında iyi bir uygulama var. İlçe Payları adlı bir bölümde ilçeler adına yapılan tahsilatlar ve buradan yapılan ödemeler detaylıca kamuoyuna duyuruluyor. Buyrun görseli;

Mesela İstanbul BŞB büyüklük olarak 25,2 km kare yüzölçümlü küçük bir ilçe sayılabilecek Kadıköy Belediyesine 1.607.178 TL geçiş hakkı bedeli ve 2.934.910 TL kazı ruhsat bedeli ödemesi yapılmış. İşte paybiçilsin.

4- Diğer bir sorun ise Geçiş Hakkı Bedelinin tespit sorunu.

2012 yılında Yönetmelik bir üst sınır belirlemiş. Metresi 1 TL. Aşağıda Yönetmelikte yer alan tablonun ekran görüntüsü yer alıyor.

Siz metresini 1 Tl değil de bunun yarısı kadar 0,5 belirlediniz mesela. Sonra bir daha belirleme yapmıyorsunuz.  Rakamlar artık bundan sonra ÜFE oranında artırılması gerekiyor. Bu durumda 2024 fiyatı, başlangıçta üst sınırın yarısı dahi belirlense 7 TL.’yi geçiyor. Bu dediğimden şüphe duyanlar varsa bununda Yönetmelik maddesinin fotoğrafını koyalım.

Eğer ki bu artışlar yapılmamışsa ki, görüldüğü kadarıyla yapılmamış, tarifeyi hazırlayan birim, sunan birim, bunların üst amiri olan Başkan ve kabul eden meclis üyeleri kamu zararından sorumludur. Pek tabi değil mi?

5- Kamu Zararı Olur mu?

Bakalım mevzuatına, Yönetmelikte yer alan “Kamu zararının belirlenmesi” Başlıklı 6. Maddenin f bendi; “İdare gelirlerinin tarh, tahakkuk veya tahsil işlemlerinin mevzuata uygun bir şekilde yapılmaması” kamu zararı olarak belirtmiş ve aynı Yönetmeliğin Kamu zararının oluştuğu tarihi ortaya koyan 17. Maddesinin d bendi de; “İdare gelirlerinin tarh, tahakkuk ve tahsil işlemlerinin mevzuata uygun bir şekilde yapılmaması hallerinde, söz konusu işlemin zaman aşımına uğradığı tarihte” kamu zararının oluşmuş olduğunun kabul edilmesi gerektiğini ortaya koymuştur.

Anılan maddelerden anlaşılacağı üzere, gerekli tarh işleminin yapılması zamanaşımına uğramış olan belediye alacaklarından tarha ilişkin yetkili personel sorumludur.

Bu sorumluluk hem tarh edilemeyen belediye gelirlerinin kamu zararı olarak ilgilisinden alınması şeklinde mali sorumluluk, hem görevi kötüye kullanma şeklinde cezai sorumluluk, hem görevini gerektiği şekilde yerine getirmemek şeklinde somutlaşan idari sorumluluk gerektirmektedir.

Özcesi 2012 – 2018 arası yıllar alınmayan bedeller zamanaşımına uğradı. Kamu zararıdır.

6- Kazı Ruhsat Harcı ve Zemin Tahrip Bedeli

Bu da çok uzun bir konu. Burada sadece örnek olarak Denizli Büyükşehir Belediyesince 2023 yılında hazırlanarak yürürlüğe konulan ve hali hazırda belediye internet sayfasında bulunan Ücret Tarifesini gogledan bulup koyalım ve bu noktadan sonra ki yazıda devam edelim.