© Aydın Şafak

Kirletilen, solan Adalet...

Yargı bağımsız olmalıdır elbette. Ancak bağımsızlık kendi başına bir amaç değil, tarafsızlığı sağlamak için bir araçtır. Bağımsız olmayan yargının tarafsızlığı her zaman şüphe altındadır.

<p><strong><span>&Ccedil;ağdaş insan toplum ve devlet değerlerine y&ouml;nelik saldırıları izledik&ccedil;e, bunlar kim yahu, nerden geldiler, bu toplumun insanları değil mi diye sorası geliyor.</span></strong></p> <p><span><span style="color: #000000;">Bir de demezler mi ki&nbsp;<strong>millet adına hareket ediyoruz, millet b&ouml;yle istiyor</strong></span><span style="color: #000000;">, insan iyice şaşırıyor. Kendilerini milletin temsilcisi zannediyorlar. Y</span><strong><span style="color: #000000;">a oy vermeyenler&nbsp;</span></strong><span style="color: #000000;">onlar millet değil mi?</span></span></p> <p><span><span style="color: #000000;">Kendilerini &uuml;mmet, İbrahim milleti, İslam milleti diye tanımlıyorlar. Ancak soysuzlar, Arap &ccedil;&ouml;llerinden beslenen sinsi kendi toplumuna ihanet i&ccedil;inde olanlar bu kavramları kullanır.</span></span></p> <p><span><span style="color: #000000;">Adalet anlayışları da aynı. Kendilerinden olmayanlara, biat etmeyenlere y&ouml;nelik hak hukuk adalet anlayışları yok. Her t&uuml;rl&uuml; iftirayı pişkinlikle atar, yalan s&ouml;yler, kumpas tuzak kurar, hile yaparlar.</span></span></p> <p><strong><span>Bir toplum ne zaman &ccedil;&uuml;r&uuml;r, adaleti solduğu zaman.</span></strong></p> <p><span><span style="color: #000000;">Peki,&nbsp;<strong>adalet nereden solar</strong></span><span style="color: #000000;">? Pek &ccedil;ok yerden! Lakin adaletin bir de kurumu vardır, adına&nbsp;</span><strong><span style="color: #000000;">yargı&nbsp;</span></strong><span style="color: #000000;">denir, &ouml;ncelikle ve &ouml;zellikle oradan solar. Adaletin tecelli ettiği ve tevdi edildiği yerdir yargı.&nbsp;</span><strong><span style="color: #000000;">Adalet</span></strong><span style="color: #000000;">, yargının varlık nedenidir. Halk arasında, bu ikisi &ccedil;oğu zaman eşanlamda kullanılır. Nitekim mahkemelerin bulunduğu binalar da,&nbsp;</span><strong><span style="color: #000000;">adalet sarayı&nbsp;</span></strong><span style="color: #000000;">olarak adlandırılır.</span></span></p> <p><strong><span><span style="color: #000000;">Adalet</span></span></strong><span><span style="color: #000000;">, y&uuml;ce bir değer;&nbsp;<strong>adillik de</strong></span><span style="color: #000000;">, neredeyse kutsal bir haslettir. T&uuml;rkiye&rsquo;de h&acirc;kimleri&nbsp;</span><strong><span style="color: #000000;">peygamber postunda oturan insan&nbsp;</span></strong><span style="color: #000000;">olarak niteleyen &ouml;zdeyiş, bunun apa&ccedil;ık g&ouml;stergesidir.</span></span></p> <p><strong><span><span style="color: #000000;">Yargı&rsquo;nın bu mertebeye layık g&ouml;r&uuml;lmesi</span></span></strong><span><span style="color: #000000;">, tarafsızlığına duyulan inanca dayanır. Bu nedenle, tarafsızlık, yargının bir &ouml;zelliği değil, adeta<strong>&ouml;z&uuml;</strong></span><span style="color: #000000;">d&uuml;r. Tarafsızlığını kaybetmiş bir makam,&nbsp;</span><strong><span style="color: #000000;">yargı&nbsp;</span></strong><span style="color: #000000;">olarak nitelenemez.</span></span></p> <p><span><span style="color: #000000;">Mesela yargı eleştirisinin keskin kalemi&nbsp;<strong>Kurt Tucholsky</strong></span><span style="color: #000000;">, mahkemenin a&ccedil;ık&ccedil;a taraflı davrandığı bir yargılama &uuml;zerine, şu satırları yazar:&nbsp;</span><strong><span style="color: #000000;">Bu, k&ouml;t&uuml; bir yargı değil. Bu, eksik bir yargı da değil. Bu, kesinlikle yargı değil.</span></strong></span></p> <p><strong><span><span style="color: #000000;">Yargı&nbsp;</span></span></strong><span><span style="color: #000000;">bağımsız olmalıdır elbette. Ancak bağımsızlık kendi başına bir ama&ccedil; değil, tarafsızlığı sağlamak i&ccedil;in bir ara&ccedil;tır. Bağımsız olmayan yargının tarafsızlığı her zaman&nbsp;<strong>ş&uuml;phe&nbsp;</strong></span><span style="color: #000000;">altındadır.</span></span></p> <p><span style="color: #000000;"><strong><span>Bu nedenle;</span></strong><span>&nbsp;bağımsızlık, tarafsızlığı kendiliğinden sağlamaz, tek başına garanti etmez. Şu halde, tarafsızlığı daha iyi tartışabilmek i&ccedil;in, &ouml;nce bağımsızlık sorununu &ccedil;&ouml;zmek lazımdır.</span></span></p> <p><strong><span><span style="color: #000000;">T&uuml;rkiye&rsquo;de yargı</span></span></strong><span><span style="color: #000000;">&nbsp;uzun s&uuml;redir&nbsp;<strong>tartışmaların&nbsp;</strong></span><span style="color: #000000;">odağında yer alıyor. Bunun hayırlı bir şey olduğunu d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yorum. Her şeyden evvel bir tabu kırılıyor. Bunun sonucunda, yargıya dair pek &ccedil;ok sorun g&uuml;ndeme taşınıyor; bunların bir kısmını &ccedil;&ouml;zmek i&ccedil;in adımlar atılıyor.</span></span></p> <p><span style="color: #000000;"><strong><span>Asker&icirc; yargı;</span></strong><span>&nbsp;yapısı ve işlevi değişime uğratılarak devre dışı bırakılmıştır.</span></span></p> <p><span><span style="color: #000000;">Bağımsızlık a&ccedil;ısından&nbsp;<strong>sivil yargıda&nbsp;</strong></span><span style="color: #000000;">da b&uuml;y&uuml;k sıkıntılar olduğu, kimsenin me&ccedil;hul&uuml; değil. Bu y&ouml;nde evrensel demokratik normlara uygun d&uuml;zenlemeler yapma mecburiyeti her ge&ccedil;en g&uuml;n kendini biraz daha dayatıyor.</span></span></p> <p><span><span style="color: #000000;">Lakin&nbsp;<strong>yargı tabusunun&nbsp;</strong></span><span style="color: #000000;">hen&uuml;z yeterince tartışılmayan, hatta g&ouml;rmezden gelinen bir boyutu vardır, o da&nbsp;</span><strong><span style="color: #000000;">tarafsızlık</span></strong><span style="color: #000000;">tır. Yargı i&ccedil;tihatlarında uzun bir ge&ccedil;mişi olan &ccedil;elişkili kararlar, aynı hevesle sorgulanmıyor.</span></span></p> <p><span><span style="color: #000000;">Yargı&rsquo;da&nbsp;<strong>&ccedil;elişkili zihniyetin&nbsp;</strong></span><span style="color: #000000;">yaygınlığını ve yerleşikliğini g&ouml;steren &ccedil;ok sayıda &ouml;rnek var.</span></span></p> <p><span><span style="color: #000000;">Kamuoyunda bilinen davaların seyriyle o kadar &ccedil;ok kişi ve &ccedil;evre ilgileniyor ki! Hemen herkes hukuk&ccedil;u kesilmiş durumda.</span></span></p> <p><span><span style="color: #000000;">G&ouml;revli memura&nbsp;<strong>sen kim oluyorsun&nbsp;</strong></span><span style="color: #000000;">demeyi bile s&ouml;vme sayan;&nbsp;</span><strong><span style="color: #000000;">ulan</span></strong><span style="color: #000000;">,&nbsp;</span><strong><span style="color: #000000;">terbiyesiz</span></strong><span style="color: #000000;">,&nbsp;</span><strong><span style="color: #000000;">adam olmamışsın&nbsp;</span></strong><span style="color: #000000;">s&ouml;zlerini hakaret kabul eden Yargıtay hedef tahtasında. Tabii mahkemelerin ve Yargıtay&rsquo;ın&nbsp;</span><strong><span style="color: #000000;">hangi ifadeleri d&uuml;ş&uuml;nce &ouml;zg&uuml;rl&uuml;ğ&uuml; kapsamında g&ouml;rd&uuml;ğ&uuml; hangisini g&ouml;rmediği</span></strong><span style="color: #000000;">&nbsp;da ayrı bir sorundur.</span></span></p> <p><span><span style="color: #000000;">İşin acı tarafı, yargının bu tutumunun genel bir kabul g&ouml;rmesi ve bu t&uuml;r kararların mağduru olanlara,&nbsp;<strong>bunu hak etmişler</strong></span><span style="color: #000000;">&nbsp;gibi muamele yapılmasıdır. Hukuk devleti ve adil yargıdan s&ouml;z eden herkes i&ccedil;in, en hakiki i&ccedil;ten sınavının burada yattığına inanıyorum.</span></span></p> <p><span><span style="color: #000000;">Yargının itibarına y&ouml;nelik en ciddi tehdit, yine bizzat yargının kendisinden gelebilir. Italo Calvino,&nbsp;<strong>Bir Yargıcın İdamı&nbsp;</strong></span><span style="color: #000000;">adlı &ouml;yk&uuml;s&uuml;nde, &uuml;zerine s&ouml;z s&ouml;ylemeyi hepten gereksiz kılacak &ccedil;arpıcılıkta anlatır bu durumu.</span></span></p> <p><strong><span><span style="color: #000000;">Adalet yargı bağımsızlığı ve demokratikleşme s&uuml;recinde&nbsp;</span></span></strong><span><span style="color: #000000;">farklı g&ouml;r&uuml;şler var. Ama bana g&ouml;re&nbsp;<strong>adaletin solması&nbsp;</strong></span><span style="color: #000000;">ihtimali gittik&ccedil;e b&uuml;y&uuml;yor.</span></span></p> <p><span><span style="color: #000000;">Halkın yargıya d&uuml;şmanlığı &ouml;nemli değil. Bana g&ouml;re,&nbsp;<strong>halkın yargıya g&uuml;vensizliği&nbsp;</strong></span><span style="color: #000000;">&ouml;nemlidir. Eğer g&uuml;vensizlik doğarsa, işte asıl felaket o zaman başlamıştır.</span></span></p> <div><strong><span>G&uuml;n&uuml;n S&ouml;z&uuml;</span></strong><span>:</span><span><span style="color: #000000;">&nbsp;<strong>Adalet solduğu zaman toplum &ccedil;&uuml;r&uuml;r, devlet &ccedil;&ouml;z&uuml;l&uuml;r.</strong></span></span></div>

İlginizi Çekebilir

TÜM HABERLER